Wordt cafeïne de nieuwe zonnebescherming?

Cafeïne als middel tegen cellulite en als superingrediënt tegen wallen onder de ogen hebben we in een vorige blog gerelativeerd (1). We zien cafeïne echter ook steeds vaker opduiken in de ingrediëntenlijsten van zonnebeschermingsproducten. Volgens de producenten zou het beschermen tegen huidkanker ten gevolge van schadelijke UVB-straling en er is inderdaad wetenschappelijk onderzoek dat deze claim ondersteund. 

In een onderzoek van 2002 werden gezonde, tumorvrije muizen twee maal per week, gedurende 20 weken, bestraald met UVB om de ontwikkeling van huidkanker te triggeren. Daarna werden de muizen, op dagelijkse basis, topisch behandeld met cafeïne gedurende 18 weken. Men stelde vast dat bij de behandelde muizen het aantal goedaardige en kwaadaardige tumoren daalde met respectievelijk 44% en 72%. Hoe dit nu precies kwam en hoe de cafeïne dan juist werkte was echter niet helemaal duidelijk. Aangetoond werd enkel dat het werkte. (2)

In 2011 kwam er dan een vervolgstudie van dezelfde onderzoekers. Menselijke huidcellen kregen eerst een proefbuisbad in cafeïne om vervolgens blootgesteld te worden aan UVB-straling. Men stelde vast dat cafeïne niet alleen het ontstaan van tumoren tegenging maar ook dat het ervoor zorgde dat beschadigde cellen, die anders tot kankercellen zouden ontwikkelen, afstierven. (3)

De theorie werd geopperd dat cafeïne de activiteit van het gen “ATR” in de huid sterk zou reduceren. ATR zorgt ervoor dat DNA schade hersteld wordt. Schade die o.a. ontstaat door UV-straling. Bij het repareren van het DNA lopen echter vaak dingen mis waardoor een cel toch kan veranderen in een kankercel. Wanneer men het gen ATR uitschakelt, doen beschadigde cellen geen poging om zichzelf te repareren en sterven de beschadigde cellen gewoon af.

Deze theorie werd bevestigd door de in dit verband vaak geciteerde “Rutgerstudie” die later op het jaar werd gepubliceerd. De studie werd uitgevoerd onder leiding van Dr. Conney, in samenwerking met het “Susan Lehman Cullman Laboratory for Cancer Research Institute” (4).

Het Rutger team deed enige genetische aanpassingen aan proefmuizen waardoor de functie en de activiteit van het enzym ATR in hun huid sterk gereduceerd werd. Dat leverde volgende onderzoeksresultaten op:

Wanneer ze blootgesteld werden aan UV straling ontwikkelden de genetisch gemanipuleerde muizen drie weken later tumoren dan normale muizen. Na 19 weken te zijn blootgesteld aan UV straling hadden de genetisch behandelde muizen 69% minder tumoren en vier keer minder evasieve tumoren dan de onbehandelde muizen. Na 34 weken hadden alle muizen tumoren.

De Rutgers studie ondersteunt de theorie dat cafeïne beschermt tegen zekere vormen van huidkanker op moleculair niveau door het gen ATR in de huid af te remmen. Conney merkt ook nog op dat het afremmen van ATR, het best zou werken in de pre-kankerfase of m.a.w. voordat de kanker, veroorzaakt door UV-licht, volledig is ontwikkeld. Dus in dit opzicht zou het gebruik ervan als zonbescherming inderdaad voordelig kunnen zijn.

Moeten we nu met z’n allen aan de zonnebescherming met cafeïne? Nee, zo een vaart loopt het niet. Zoals Dr. Conney het zelf stelt: …”Caffeine might become a weapon in prevention. […] Although it is known that coffee drinking is associated with a decreased risk of non-melanoma skin cancer, there now needs to be more studies to determine whether topical caffeine inhibits sunlight-induced skin cancer.” 
Kort samengevat: Er is meer onderzoek nodig om aan te tonen dat cafeïne op de huid aangebracht via een crème, daadwerkelijk helpt om huidkanker te voorkomen.




Bronnen: